Mijn absoluut favoriete instrumenten om mee te werken zijn zonder enige twijfel metaforen en archetypes. Veel van mijn creatieve energie kan ik hiermee kwijt in metaphorsatwork.com waar we werken met leiderschapsarchetypes.
Je kan archetypes in alle maten en vormen vinden om nog maar te zwijgen van alle mogelijke testjes om te achterhalen wat je zwem, slaap of relatiearchetype is. In deze post pik ik er een specifieke categorie uit die zinvolle inzichten geeft wanneer we door een moeilijke periode gaan in ons leven.
verandering is niet hetzelfde als transitie
Onderstaand model is een model dat bekend is binnen de wereld van veranderingsmanagement. We gebruiken het dan ook regelmatig wanneer we teams en organisaties begeleiden. Het toont wat het proces van transitie is.
Het geeft dus niet aan wat verandering is. Want verandering is plots. Je krijgt te horen dat je ontslagen bent op je werk, iemand in je nabije omgeving sterft, je krijgt te horen dat je ziek bent, je partner kondigt aan dat ze niet langer met je samen wil zijn, je krijgt te horen dat je de lotto gewonnen hebt (ja, ook dat is verandering).
De nieuwe kennis verandert de manier waarop je naar je omgeving, jezelf, je relaties, je leven kijkt. Dit is verandering. Transitie is het proces dat je doormaakt om van de oude situatie naar de nieuwe situatie te gaan.
elk begin start met een einde
Dit is de eerste fase van transitie. Afscheid nemen van wat er niet meer is, wat er niet meer zal zijn, wat je gaat missen, wat er anders gaat zijn. We zijn hier in het Westen steeds slechter uitgerust om dit op een goeie manier te doen. Vroeger was een belangrijk fundament in de kracht van het sociale weefsel het uitvoeren van gezamenlijke rituelen. Om iets nieuws te verwelkomen of om afscheid te nemen van iets. Het gaf een gevoel van samenhorigheid en verbondenheid. Het belang van afscheid nemen is niet te onderschatten, wanneer je er niet in slaagt om dit te doen, zal het het nieuwe dat wil ontstaan ook niet helemaal kunnen omarmen.
ONZEKERHEID OMARMEN
Als het oude er niet meer is, en het nieuwe heeft zich nog niet helemaal gevormd, zitten we in een soort van vacuüm. We lopen het risico om doelloos rond te lopen, want de oude regels, gewoontes en geuren gelden niet meer en aan de nieuwe zijn we nog niet gewend of ze zijn nog niet duidelijk. We voelen ons onzeker over wat we mogen en kunnen doen.
In deze fase hebben we volgende quote te herhalen voor onszelf en de anderen rondom ons.
“Honor the space between no longer an not yet.”
Wanneer we deze periode herdenken, en we durven ernaar te kijken vanuit een nieuw perspectief, is het ook een fase van creativiteit, van experimenteren en van ontdekken.
De weg vooruit
De enige manier om het nieuwe te omarmen is om echt afscheid te nemen van het oude. Ook hiervoor missen we rituelen. We vieren het nieuwe niet meer of te weinig. Als we dit punt van het nieuwe niet durven vastpakken, lijkt het of we eindeloos in de onzekerheid en onduidelijkheid vastzitten.
4 transitie - archetypes
Zoals je kan zien gaat bijna elke transitie gepaard met een vorm van rouw. We nemen afscheid van iets of iemand. Hieronder licht ik graag de 4 rouw archetypes van Dr. Annette Child toe zodat je voor jezelf kan kijken hoe jij met rouw en transitie omgaat.
Dr. Annette Child is reeds 25 jaar bezig met het onderzoeken en begeleiden van mensen in rouw. Ze ontdekte dat er vier belangrijke rouwarchetypes zijn. Het zijn universeel herkenbare beelden van de patronen die mensen tonen, wanneer ze verlies geleden hebben of in een transitie zitten. Ze herkent in haar praktijk:
De Pelgrim wiens houding gekenmerkt is door behoedzaamheid en onzekerheid over het pad dat voor hem ligt. Ze zijn ook niet noodzakelijk op zoek naar het 'oplossen van het verdriet', maar naar gezelschap tijdens deze fase. Pelgrims willen samen met iemand anders de brokstukken die het afscheid achter gelaten hebben, doorzoeken. De Dorpsbewoner is voorbereid, heeft een structuur rondom zich gebouwd (mensen, tools en gebruiken) en wil te allen koste vermijden dat verlies hem/haar plots overvalt. Dorpsbewoners zijn op zoek naar methoden om meer te leren over omgaan met verlies. De Pionier heeft een compleet andere aanpak. Pioniers gaan verder, ze gaan aan de slag, blijven in beweging en doen ervaringen op om hun verlies te integreren in het leven (reizen, nieuwe hobby's, ...). Ze vragen eerder beperkt hulp bij het verwerken van hun verlies. De Reiziger is een 'zoeker' in hart en nieren. Het zoeken is een levensthema. Zowel op het fysieke en spirituele vlak zullen Reizigers aan de slag gaan om het verlies te helen en in relatie te brengen tot hun eigen leven. De Reiziger gaat niet noodzakelijk met traditionele manieren aan de slag om verlies te verwerken. Je kan hier je eigen rouwarchetype ontdekken.
je bent je archetype niet
Een belangrijke voetnoot is dat je niet je archetype bent, je ontleent er wijsheid aan. In ons werk met archetypes leerden we dat elk van deze archetypes in ons zit. Je hebt een dominant rouwarchetype, wat dus niet uitsluit dat je kan putten uit het vermogen van de andere archetypes. Jij hebt de mogelijkheid om met de wijsheid van de andere rouw archetypes te experimenteren om doorheen een transitie te komen en het nieuwe begin te omarmen.
Wil je meer weten over de transitie waar je nu inzit? Ben je nieuwsgierig naar jou archetype? Wil je hulp bij het ontrafelen van jouw proces van rouw? Aarzel dan niet om me te contacteren.